Futbol na Wołyniu

Wołyń jest czasowo opanowany przez wojska polskie na początku 1920 roku, a ostatecznie zostaje przyznany Polsce z początkiem 1921 roku, na mocy Traktatu Ryskiego, kończącego wojnę polsko-sowiecką. Ówczesne województwo wołyńskie znajduje się na wschód od rzeki Bug, na wysokości Chełma i Zamościa. Jest to województwo obszerne, ale bardzo słabo zaludnione (50 mieszkańców na kilometr kwadratowy) i słabo zurbanizowane (tylko 10% ludności mieszka w miastach). Ponad 70% mieszkańców stanowi ludność pochodzenia ukraińskiego, która bezwzględnie przeważa na wsiach. Osiadła na Wołyniu ludność ukraińska różni się od tej z okręgu lwowskiego czy tarnopolskiego, która przed I wojną światową była objęta szkolnictwem polskim. Ukraińcy z Wołynia dotąd znajdowali się w granicach Rosji i żadnych kontaktów z Polską nie mieli. Ludność ta jest więc niechętna Polakom, wielu z nich z sympatią spogląda na Ukrainę Sowiecką. Ukraińska partyzantka komunistyczna walczy na terenie Wołynia aż do 1925 roku.

Władze Polski polonizują Wołyń i tworzą osady, gdzie zamieszkują w dużej mierze byli żołnierze pochodzący zazwyczaj z centralnej Polski. Województwo liczy niemal 2 miliony ludności, z czego 50% jest analfabetami. Gorzej pod tym względem jest tylko na Polesiu. Wołyń ma najsłabiej rozwiniętą, spośród wszystkich województw II Rzeczpospolitej, służbę zdrowia oraz szkolnictwo. Jeszcze w 1930 roku połowa ogólnej liczby dzieci w wieku 13 lat nie kontynuuje nauki.

W nieco ponad 20 miastach Wołynia mieszka około 200 tysięcy ludzi. 20% ludności miejskiej stanowią Polacy, ponad 50% mieszkańców jest pochodzenia żydowskiego, 30% to Ukraińcy, którzy mieszkają przeważnie w mniejszych ośrodkach. Miasta są niewielkie i biedne. Przeważa zabudowa drewniana i niebrukowane, piaszczyste ulice. W miastach Polacy przeważnie zajmują posady w administracji, policji, wojsku czy na kolei. Handel i usługi są zdominowane przez Żydów. Ukraińcy pracują jako robotnicy lub pomoc domowa. Na Wołyniu nie istnieją inne gałęzie przemysłu poza spożywczym i drzewnym. W przemyśle pracuje 30 tysięcy ludzi, tj. nieco ponad 1% ludności. Na Wołyniu jest najwięcej w Polsce sadów oraz największe uprawy chmielu, którymi zarządzają zazwyczaj koloniści czescy, zamieszkujący Wołyń w liczbie ponad 25 tysięcy.

Gdybyśmy w 1921 roku odbyli podróż koleją, jadąc z Lublina na wschód, po przejechaniu 100 kilometrów, mijamy rzekę Bug i wjeżdżamy w granice Wołynia. Za kolejne 50 kilometrów jest 20-tysięczny Kowel, najbardziej polskie miasto Wołynia, gdzie Polacy stanowią 25% mieszkańców, 60% - Żydzi, 10% -Ukraińcy.

Udając się w dalszą podróż, po następnych 50-ciu kilometrach, mijamy 20-tysięczny Łuck, gdzie Polacy stanowią 20% ludności, Żydzi - 70%, Ukraińcy - 10%. Łuck jest położony na wąskim przesmyku wśród bagien. Jest jednym z najstarszych miast na Wołyniu. Posiada polski teatr. Stanowi centrum silnego okręgu rolniczego oraz siedzibę diecezji katolickiej, obejmującej swoim zasięgiem cały Wołyń. Dodajmy, że w diecezji tej tylko 15% ludności stanowią katolicy. Przemysł Łucka to 4 młyny i browar należący do kolonisty czeskiego.

Po przejechaniu kolejnych 50-ciu kilometrów, pociąg wjeżdża do 30-tysięcznego Równego -- stolicy województwa. Miasto ma najmniejszy procent ludności polskiej w całej II Rzeczpospolitej. Polacy stanowią zaledwie 15% mieszkańców, 70% to Żydzi, 15% - Ukraińcy. Równe, niegdyś własność Lubomirskiego, otaczają malaryczne bagna. Wokół miasta istnieje silny okręg rolniczy. Po wyjeździe z Równego i przejechaniu 50-ciu kilometrów na wschód, docieramy do granicy z Rosją sowiecką.

1921

W pierwszych wyborach do sejmu II Rzeczpospolitej, w 1921 roku na Wołyniu Narodowcy (Związek Ludowo-Narodowy oraz Narodowa Partia Robotników) uzyskują 3% głosów. Lewica (PSL-Wyzwolenie oraz PPS) zdobywa również 3% zaś mniejszości narodowe uzyskują aż 80% głosów.

Okręg wołyński, z powodu swojego zacofania oraz małej ilości miast, piłkarsko jest bardzo słaby. Pierwsze kluby to drużyny wojskowe przy miejscowych garnizonach, które powstają po objęciu zarządu nad regionem przez polską administrację w 1921 roku. Istnieją też nieliczne i słabe kluby żydowskie. Pod koniec roku na Wołyniu działa sześć klubów: pięć wojskowych i jeden żydowski z Równego. Okręg jest na tyle słaby, że nie jest w stanie funkcjonować samodzielnie i zostaje włączony w 1922 roku do dopiero co utworzonego, okręgu lubelskiego.

1922

Do lubelskiej klasy A zakwalifikowano dwie drużyny ze stolicy województwa - Równego: wojskowy klub WKS Hallerczyki oraz żydowskie Makabi. Z kolei do lubelskiej klasy B przyjęto wojskowe drużyny (WKS-y) z Kowla, Łucka oraz z 10-tysięcznego Włodzimierza Wołyńskiego. Ponadto w klasie C gra WKS z niespełna 10-tysięcznego Dubna. Poza oficjalnymi rozgrywkami pozostaje kilka klubów, w tym żydowski Warjag z Dubna.

Spośród wołyńskich klubów, w lubelskich rozgrywkach, najlepiej prezentuje się WKS Hallerczyki z Równego, który zajmuje 2 miejsce w klasie A, tuż za WKS-em Lublin, przegrywając z nim tylko gorszą różnicą bramek. Ostatnie miejsce w tabeli zajmuje żydowski Makabi Równe (bez zdobyczy punktowej, ze stosunkiem bramek 1-30) i tym samym spada do klasy B.

W lubelskiej klasie B drugie miejsce, z pięciopunktową stratą do zwycięzcy, zajmuje WKS Kowel. WKS z Włodzimierza Wołyńskiego jest czwarty (12 pkt), WKS Łuck - piąty 

(11 pkt).

Grupa Lublin (Wołyń, Polesie) (inauguracja)

Klasa A

1. /5/. WKS Lublin - AF

2. /26/. WKS Hallerczyki Równe

3. /44/. WKS Chełm

4. /62/. Makabi Równe - W

Klasa B:

1. /80/. WKS Kresy Brześć - AA

2. /86/. WKS Kowel

3. /92/. Lublinianka Lublin

4. /98/. WKS Włodzimierz Wołyński

5. /109/. WKS Łuck

6. /119/. WKS Zamość

7. WKS II Lublin - SC

Klasa C

1. Lublinianka II Lublin

2. /129/. Makabi Lublin - AB

3. /136/. Strzelec Lublin

4. /139/. Grot Lublin

5. /141/. WKS Dubno

6. /142/. Sparta Lublin

7. /143/. Szomryja Lublin

8. /144/. Haokah Lublin

1923

Tylko jeden wołyński klub występuje w lubelskiej klasie A. Na dodatek WKS Hallerczyki Równe zajmują ostatnie miejsce (bez zdobyczy punktowej) i spadają do klasy B.

W tym sezonie w lubelskiej klasie B drugie miejsce zajmuje wojskowy WKS z Kowla i awansuje do klasy A. Makabi Równe czasowo wycofuje się z rozgrywek, natomiast w klasie C melduje się pierwszy polski klub cywilny w regionie - Sokół z Równego oraz wojskowy klub Zagończyk z miasteczka Sarny. Tak więc, pod koniec roku, na Wołyniu w strukturach PZPN-u, działa już 8 klubów

Grupa Lublin (Wołyń, Polesie)

Klasa A

1. /7/. WKS Lublin (1) - AF

2. /21/. WKS Chełm (3)

3. /35/. WKS Kresy Brześć (B) - W

4. /49/. WKS Hallerczyki Równe(2) - SB

Klasa B

1. /63/. Lublinianka Lublin (3) - AA

2. /77/. WKS Kowel (2) - AA

3. /91/. WKS Zamość (6) - AA

4. /108/. WKS Łuck (5)

5. /118/. WKS Włodzimierz Wołyński (4)

6. /128/. Makabi Lublin (B)

Klasa C

1. /7/139/. AZS Lublin

2. /8/149/. Sokół Równe

Zagończyk Sarny, WKS Dubno

1925

W lubelskiej klasie A rewelacją jest WKS Kowel, który zajmuje wysokie, drugie miejsce, ze stratą 4 punktów do zwycięskiej Lublinianki. W klasie A triumfują WKS Hallerczyki Równe, powracając tym samym do klasy A. Lubelską klasę B uzupełniają wojskowe kluby z Łucka i Włodzimierza Wołyńskiego.

Grupa Lublin (Wołyń)

Klasa A

1. /7/. Lubinianka Lublin (B) - AGF

2. /17/. WKS Kowel (B)

3. /32/. WKS Lublin (1)

4. /41/. WKS Zamość (B)

5. /56/. WKS Chełm (2) - SB

Klasa B

1. /65/. WKS Hallerczyki Równe (S) - AA

2. /80/. AZS Lublin (B) - AA

3. /89/. WKS Łuck (4)

4. /104/. WKS Włodzimierz Wołyński (5)

1926

Kluby z Wołynia są coraz silniejsze. W lubelskiej klasie A, WKS Hallerczyki Równe zajmują drugie miejsce, ze stratą 3 punktów do zwycięskiej Lublinianki. WKS Kowel jest czwarty, z siedmioma zdobytymi punktami na 20 możliwych.

W klasie B triumfuje Sokół Równe, przed Makabim również z Równego, który występuje pod nową nazwą Hasmonea. Pod względem sprawności organizacyjnej, Równe zaczyna konkurować z Lublinem. Działacze z Lublina czują się coraz bardziej zagrożeni. Ponadto oba te miasta dzieli niemal 300 kilometrów, dalekie wyjazdy stanowią duże obciążenie dla lubelskich klubów. Drugim piłkarskim ośrodkiem Wołynia, po Równym, jest Łuck, gdzie działają cztery kluby: WKS 24 PP, Żydowski KS, Junior oraz Wołynianka.

Grupa Lublin (Wołyń)

Klasa A

1. /7/. Lublinianka Lublin (1) - AF

2. /17/. WKS Hallerczyki Równe(B)

3. /32/. WKS Lublin (3)

4. /41/. WKS Kowel (2)

5. /56/. AZS Lublin (B)

6. /65/. WKS Zamość (4)

Klasa B :

1. /80/. Sokół Równe - AA

2. /89/. Hasmonea Równe

3. /104/. WKS Chełm (S)

4. /112/. Haokah Lublin

1927

To ostatni sezon przynależności Wołynia do lubelskiego OZPN-u. Niechęć lubelskich działaczy jest na tyle duża, że kluby wołyńskie postanawiają przyłączyć się do lwowskiego OZPN-u. Być może dlatego, że z Równego do Lwowa jest nieco bliżej niż do Lublina. Ale tymczasem w lubelskiej klasie A Sokół Równe zajmuje 3. miejsce, WKS Hallerczyki Równe - piąte, zaś WKS Kowel - przedostanie, czyli szóste. Trzecim ośrodkiem piłkarskim Wołynia jest Włodzimierz Wołyński, gdzie istnieje pięć klubów: WKS 23 PP, Gimnazjum, Strzelec, Amatorzy oraz Wołynianka.

Grupa Lublin (Wołyń) (PZPN)

Klasa A

1. /18/. Unia/Lublinianka Lublin (1)

2. /33/. AZS Lublin (5)

3. /42/. Sokół Równe (B) - do Okręgu Lwowskiego

4. /48/. WKS Zamość (6)

5. /57/. WKS Hallerczyki Równe (2) - do Okręgu Lwowskiego

6. /66/. WKS Kowel (4) - do Okręgu Lwowskiego

7. /81/. WKS Lublin (3) - R

1928

Wołyń rozpoczyna własne rozgrywki, ale póki co, ich mistrz nie ma prawa występować w rozgrywkach eliminacyjnych o awans do ligi, bowiem region nie jest samodzielny, lecz podlega lwowskiemu OZPN-owi.

W mistrzostwach Wołynia, zdominowanych przez kluby z Równego, wygrywają WKS Hallerczyki Równe, przed Sokołem Równe, WKS-em Kowel oraz Hasmoneą Równe. Do klasy A awansuje wojskowy klub z Dubna.

Jest to sezon, w którym mamy zdecydowaną dominację klubów z Równego, których jest cztery w pierwszej piątce.

Grupa Lwów Podokręg Wołyń

Klasa A

1. /151/. WKS Hallerczyki Równe (5)

2. /152/ Sokół Równe (3)

3. /153/. WKS Kowel (6)

4. /154/. Hasmonea Równe (B)

Klasa B

1. WKS II Równe

2. /92/. WKS Dubno - AA

3. Hasmonea Kowel

1929

Tym razem kolejne mistrzostwa Wołynia wygrywa klub WKS z Kowla, pokonując trzy kluby z Równego. Ostatnie miejsce zajmuje wojskowa drużyna WKS-u z 15-tysięcznego Dubna, przy czym drużyna ta gra bardzo dobrze, ale podejrzanie często pada ofiarą najróżniejszych protestów, które na ogół są uznawane. Klub odwołuje się, w rezultacie czego zostaje utrzymany w klasie A, która w przyszłym sezonie zostaje powiększona do sześciu klubów.

Na koniec roku okręg wołyński liczy 20 klubów. Uaktywnia się Kowel, w którym długi czas istniał tylko wojskowy klub sportowy. Jest to najlepszy sezon w całym dwudziestoleciu międzywojennym dla klubów z Kowla, z których aż trzy znajdują się w pierwszej siódemce najlepszych klubów Wołynia.

Grupa Lwów Podokręg Wołyń

Klasa B

1. /45/. WKS Kowel (3)

2. /65/. Hasmonea Równe (4)

3. /92/. WKS Hallerczyki Równe (1)

4. /114/. Sokół Równe (2)

5. /142/. WKS Dubno (B) - Z

Klasa C:

1. Sokół Kowel - AB

2. Hasmonea Kowel

3. Haokah Dubno

4. Amatorzy Włodzimierz

1930

Powstaje samodzielny Wołyński OZPN z siedzibą w największym mieście województwa - 40-tysięcznym Równem, i tym samym mistrz Wołynia uzyskuje prawo gry o awans do ligi. Stawka jest duża, więc i mistrzostwa zacięte.

Pierwszy raz mistrzem Wołynia nie zostaje, jak dotąd klub wojskowy, ale cywilny - Sokół Równe przed beniaminkiem Sokołem z Kowla i ambitnym WKS-em Dubno. Tak więc, powiązane z Narodowcami Sokoły są lepsze niż WKS-y Piłsudczyków.

W finałach o awans do ligi mistrz Wołynia trafia do silnej grupy południowo-wschodniej, z Lechią Lwów i Unią Lublin. Wszystkie mecze przegrywa, zajmując w tabeli ostatnie miejsce, ze stosunkiem bramek 2-18. Pod koniec roku na Wołyniu działa 20 klubów. 

Grupa Wołyń (inauguracja)

Klasa A

1. /21/. Sokół Równe (2) - AF

2. /43/. Sokół Kowel (B) - W

3. /63/. WKS Dubno (5)

4. /85/. WKS Hallerczyki Równe (4)

5. /104/. WKS Kowel (1)

6. /123/. Hasmonea Równe (3)

Eliminacje o awans do ligi - Grupa IV

1. /13/. Lechia Lwów (LW) - AFE

2. /17/. Unia Lublin (LU)

3. /21/. Sokół Równe (WO)

1931

W klasie A znów górą są dwa kluby z Równego. Wygrywa WKS Hallerczyki przed żydowską Hasmoneą. Wysokie, trzecie miejsce zajmuje beniaminek WKS - pierwszy klub w klasie A z 35-tysięcznego Łucka, położonego w centrum Wołynia.

Kluby narodowe - Sokół Kowno zostaje rozwiązany, zaś Sokół Równe zajmuje piąte miejsce.

W eliminacjach o ligę WKS Hallerczyki grają w grupie południowo - wschodniej z WKS-em 22 PP z Siedlec oraz z Rewerą Stanisławów. Hallerczyki zajmują ostatnie miejsce, bez zdobyczy punktowych, ze stosunkiem bramek 3-11.

Na Wołyniu, pod koniec roku, istnieje 25 klubów. Spośród 13 klubów grających w klasie A i B: cztery są wojskowe, dwa policyjne, trzy żydowskie, dwa organizacji sokolich, jeden kolejowy i jeden cywilny. Najwięcej, bo 5 klubów ma siedzibę w Równem, po 2 kluby posiada Łuck, Kowel i Dubno. Na uwagę zasługuje fakt, że brak jest klubów ukraińskich, które przez władze polskie traktowane są podejrzliwie.

Grupa Wołyń

Klasa A

1. /21/. WKS Hallerczyki Równe (4) - AF

2. /43/. Hasmonea Równe (6)

3. /63/. WKS Łuck (B)

4. /85/. WKS Dubno (3)

5. /104/. Sokół Równe (1)

6. /123/. Hasmonea Kowel (B)

7. /141/. WKS Kowel (5) - SB

Klasa B

1. PKS Łuck - AA

2. PKS Równe - AA

4. Kadimah Równe

5. Sokół Dubno

6. KKS Krzemieniec

7. Czarni Kostopol

Eliminacje o awans do ligi - Grupa IV

1. /13/. WKS 22 PP Siedlce (LU) - APE

2. /17/. Rewera Stanisławów (LW)

3. /21/. WKS Hallerczyki Równe (WO)

1932

Na Wołyniu następuje odwrót klubów wojskowych. Klasę A wygrywa żydowska Hasmonea z Równego (21 pkt), przed beniaminkiem Policyjnym Klubem Sportowym z Łucka (18 pkt), w skład którego wchodzą słuchacze miejscowej szkoły podoficerów policji. Wśród ośmiu klubów wołyńskiej klasy A, tylko trzy to kluby wojskowe, dwa żydowskie, dwa policyjne oraz jeden cywilny, choć w swojej specyfice paramilitarny - Sokół.

Podobnie jak rok temu, reprezentant Wołynia, w swojej grupie eliminacyjnej o awans do ligi, zajmuje ostatnie miejsce, za Polonią Przemyśl oraz Unią Lublin. Hasmonea kończy rozgrywki bez zdobyczy punktowej, ze stosunkiem bramek 1-16.

Na koniec roku, na Wołyniu istnieją 32 kluby. Dziewięć ma siedzibę w Równem, osiem w Łucku, po trzy w Kowlu i Krzemieńcu, po dwa we Włodzimierzu, Kostopolu oraz Dubnie. Czternaście klubów to kluby żydowskie, dwa - wojskowe, trzy - paramilitarnego związku strzeleckiego i aż trzy policyjne (w Równem, Łucku oraz Włodzimierzu). Policja na Wołyniu jest bardzo silna, bo w regionie działa partyzantka ukraińska, organizując zamachy, napady na banki i instytucje państwowe.

Grupa Wołyń

Klasa A

1. /23/. Hasmonea Równe (2) - AF

2. /43/. PKS Łuck (B)

3. /63/. WKS Hallerczyki Równe (1)

4. /85/. PKS Równe (B)

5. /104/. WKS Łuck (3)

6. /123/. Hasmonea Kowel (6)

7. /143/. Sokół Równe (5) - SB

8. WKS Dubno (4) - SB

Grupa B:

1. Hasmonea Łuck - AA

2. Haokah Równe

3. Amatorzy Włodzimierz

Eliminacje o awans do ligi - Grupa III

1. /15/. Polonia Przemyśl (LW) - AF

2. /19/. Unia Lublin (LU)

3. /23/. Hasmonea Równe (WO)

1933

Tak jak przed rokiem, wołyńską klasę A wygrywa żydowska Hasmonea Równe przed Policjantami z Łucka. Trzeci jest łucki WKS. Piłkarskie kluby z Łucka, choć dołączyły późno do wołyńskiej klasy A, powoli zaczynają w niej dominować, a miasto staje się najsilniejszym, pod względem piłkarskim, ośrodkiem Wołynia.

W tym sezonie czołowy cywilny klub regionu - Sokół z Równego zrywa kontakty z organizacją Narodowców, nawiązuje bliższe relacje z władzami miejskimi i wojskowymi, stając się, wzorem wielu klubów z Galicji, klubem cywilno-wojskowym. Przy tej okazji zmienia nazwę na Pogoń.

Hasmonea drugi raz walczy w finałach o ligę. Tym razem gra nieźle, zdobywa 5 punktów na 8 możliwych i zajmuje drugie miejsce, za Polonią Przemyśl. Zadanie Hasmonei ułatwia mistrz okręgu lubelskiego - Strzelec Siedlce, którego piłkarze przechodzą do ligowego WKS-u 22 PP Siedlce, zaś w ich miejsce w eliminacjach klub wystawia juniorów.

Grupa Wołyń

Klasa A

1/ /19/. Hasmonea Równe (1) - AF

2. /43/. PKS Łuck (2)

3. /63/. WKS Łuck (5)

4. /84/. WKS Hallerczyki Równe (3)

5. /103/. Hasmonea Kowel (6)

6. /115/. Hasmonea Łuck (B)

7. /134/. Pogoń/Sokół Równe (7)

8. /144/. PKS Równe (4) - SB

Klasa B:

1. Amatorzy Włodzimierz - AA

2. Hasmonea Krzemieniec

Eliminacje o awans do ligi - Grupa III

1. /15/. Polonia Przemyśl (LW) - AF

2. /19/. Hasmonea Równe (WO)

3. /23/. Strzelec Siedlce (LU)

1934

Tym razem rozgrywki na Wołyniu wygrywa Policyjny Klub Sportowy z Łucka, przed WKS-em Równe. W klasie A występują aż trzy kluby żydowskie, nazwane, wzorem pierwszego na Kresach klubu żydowskiego ze Lwowa - Hasmonea. Ubiegłoroczny mistrz Wołynia - Hasmonea Równe zajmuje dopiero czwarte miejsce, gdyż jej najlepsi piłkarze przechodzą do Hasmonei Lwów.

PKS Łuck, w grupie eliminacyjnej o awans do ligi, zajmuje trzecie miejsce, z czterema zdobytymi punktami, za Rewerą Stanisławów i Czarnymi Lwów. Policjanci okazują się lepsi tylko od WKS-u 7 PP Leg. z Chełma. W tym roku pada rekord frekwencji w Łucku. Mecz Policjantów z Czarnymi Lwów obserwuje aż 3000 widzów.

Grupa Wołyń

Klasa A

1. /24/. Policyjny KS Łuck (2) - AF

2. /46/. WKS Hallerczyki Równe (4)

3. /67/. Hasmonea Kowel (5)

4. /96/. Hasmonea Równe (1)

5. /116/. Amatorzy Włodzimierz (B)

6. /136/. Hasmonea Łuck (6)

7. /147/. WKS Łuck (3)

8. Pogoń Równe (7)

Klasa B

1. Strzelec Janowa Dolina - AA

2. KKS Krzemieniec - AA

3. Strzelec Kowel

4. Hasmonea Krzemieniec

5. Strzelec Łuck

Eliminacje o awans do ligi - Grupa III

1. /16/. Rewera Stanisławów (ST)

2. /20/. Czarni Lwów (LW)

3. /24/. Policyjny KS Łuck (WO)

4. /26/. WKS 7 PP Leg. Chełm (LU)

1935

Na Wołyniu znów najlepsi są Policjanci z Łucka (18 pkt). Za sobą pozostawiają trzy kluby z Równego: Hasmoneę (16 pkt), Pogoń (14 pkt) oraz WKS (12 pkt). W wołyńskiej klasie A melduje się klub z Janowej Doliny, który można by uznać za pierwszy klub fabryczny na Wołyniu, gdyż wspierają go miejscowe kamieniołomy bazaltu.

Na Wołyń dociera szowinizm klubowy. W Łucku, po meczu Hasmonei Łuck z Hasmoneą Równe, gospodarze obrzucają autokar gości kamieniami, wybijając w nim wszystkie szyby.

W klasie B wygrywa kolejowy klub, z położonego w pobliżu Równego, 10-tysięcznego Zdołbunowa.

PKS Łuck drugi raz występuje w eliminacjach o awans do ligi i jest najbliższy awansu, spośród wszystkich startów wołyńskich klubów. Zajmuje drugie miejsce, tuż za Czarnymi Lwów, ustępując im zaledwie jednym punktem. Za plecami Policjantów pozostają Rewera Stanisławów i Strzelec Siedlce. Na meczu z Czarnymi w Łucku obecnych jest 3000 widzów.

Na koniec roku siedziba piłkarskich władz okręgu wołyńskiego zostaje przeniesiona z Równego do silniejszego i położonego w centrum województwa, 40-tysięcznego wówczas, Łucka.

Grupa Wołyń

Klasa A

1. /18/. Policyjny KS Łuck (1) - AF

2. /44/. Hasmonea Równe (4)

3. /65/. Pogoń Równe (8)

4. /94/. WKS Hallerczyki Równe(2)

5. /114/. Strzelec Janowa Dol.(B)

6. /134/. WKS Łuck (7)

7. KKS Krzemieniec (B)

8. Amatorzy Włodzimierz (5)

9. Hasmonea Łuck (6) - SB

10. Hasmonea Kowel (3)

Klasa B

1. KPW Zdołbunów - AA

Eliminacje o awans do ligi - Grupa III

1. /13/. Czarni Lwów (LW)

2. /18/. Policyjny KS Łuck (WO)

3. /21/. Rewera Stanisławów (ST)

4. /24/. Strzelec Siedlce (LU)

1936

Tym razem mistrzostwa Wołynia rozgrywane są w dwóch grupach. W grupie łuckiej wygrywają Policjanci z Łucka (8 pkt) przed WKS-em również z Łucka (6 pkt). W grupie równieńskiej wygrywają WKS Hallerczyki Równe (8 pkt), przed Strzelcem z Janowej Doliny (7 pkt). W finale WKS Hallerczyki Równe nieoczekiwanie pokonują faworyzowanych Policjantów z Łucka.

O awans do ligi, WKS Hallerczyki grają nie w grupach, lecz systemem pucharowym. W pierwszej rundzie Hallerczyki pokonują Kotwicę z Pińska (Polesie), w drugiej przegrywają ze Śmigłym Wilno i odpadają z dalszych rozgrywek.

Na uwagę zasługuje fakt, że w składającej się już z 10-ciu klubów wołyńskiej klasie A, brak jest przedstawicieli ponad 30-tysięcznego Kowla. Wiąże się to z tym, że dotychczas cztery kowelskie kluby grały na jedynym w mieście boisku, należącym do Hasmonei. W 1936 roku boisko zostaje zamknięte a kluby nie mają gdzie grać.

Pod koniec roku w województwie wołyńskim istnieje 26 klubów, które posiadają 12 boisk, w tym trzy w Równem oraz po dwa w Łucku i Dubnie.

W 1936 roku pada rekord frekwencji regionu. Na meczu Wołyń przeciwko Reprezentacji Ligi, obecnych jest 8000 widzów. Na zjazd PZPN-u Wołyń ma prawo wystawić 5-ciu reprezentantów, tyle samo co region Białegostoku, ale więcej niż Lublin, Wilno czy Polesie.

Grupa Wołyń

Klasa A Łuck

1. /2/44/. PKS Łuck (1) - AGF

2. /4/94/. WKS Łuck (6)

3. /6/134/. Hasmonea Łuck (9)

4. /8/. KKS Krzemieniec (7)

5. /10/. Amatorzy Włodzimierz (8) - SB

Klasa A Równe

1. /1/17/. WKS Hallerczyki Równe(4) - AGF - W

2. /3/65/. Strzelec Janowa Dol.(5)

3. /5/114/. Pogoń Równe (3)

4. /7/. Hasmonea Równe (2)

5. /9/. KPW Zdołbunów (B) - SB

Klasa A - Grupa Finałowa

1. /17/. WKS Hallerczyki Równe - AF

2. /32/. PKS Łuck

Eliminacje o awans do ligi - Grupa IV

I runda

WKS Hallerczyki Równe (WO) - Kotwica Pińsk (PL)(24) 5-0, 1-0

Eliminacje o awans do ligi – II runda

Śmigły Wilno (13)- WKS Hallerczyki Równe (17) 4-2, 3-1

1937

Drugi sezon z rzędu Policjanci z Łucka zajmują dopiero drugie miejsce w wołyńskiej klasie A. Tym razem rozgrywki wygrywa klub fabryczny Strzelec z Janowej Doliny. Janowa Dolina to wzorcowe osiedle robotnicze, usytuowane przy państwowych kamieniołomach bazaltu. W kamieniołomach pracuje 1200 pracowników, osada liczy 3000 mieszkańców, w 97% Polaków.

Na Wołyniu wciąż silne są kluby żydowskie: trzecie miejsce w tabeli zajmuje Hasmonea Łuck, czwarte Hasmonea Równe.

Strzelec Janowa Dolina, w eliminacjach o awans do ligi, trafia do silnej grupy południowo-wschodniej. Ich przeciwnikami są Unia Lublin, Resovia Rzeszów oraz Rewera Stanisławów. Strzelec radzi sobie dobrze i zajmuje trzecie miejsce, mając tylko dwa punkty straty do zwycięzcy.

Na meczach Strzelca Janowa Dolina obecnych jest od 500 do 1500 widzów. Na koniec sezonu Strzelec, jako przedstawiciel Wołynia, bierze udział w nieudanych pracach nad powołaniem II ligi.

Jest to sezon, gdy mamy do czynienia z największą dominacją klubów z Łucka, z których cztery znajdują się w pierwszej ósemce najlepszych klubów Wołynia.

Grupa Wołyń

Klasa A

1. /22/. Strzelec Janowa Dolina (3) - AF

2. /43/. PKS Łuck (2)

3. /64/. Hasmonea Łuck (6)

4. /93/. Hasmonea Równe (7)

5. /113/. Pogoń Równe (5)

6. /133/. WKS Łuck (4)

7. KKS Krzemieniec (8)

8. Strzelec Łuck (B) - SB

Klasa B

1. Strzelec Kowel - AA

Eliminacje o awans do ligi - Grupa III

1. /14/. Unia Lublin (LU)

2. /18/. Resovia (LW)

3. /22/. Strzelec Janowa Dolina (WO)

4. /24/. Rewera Stanisławów (ST)

1938

Po dwóch nieudanych sezonach, tym razem Policjanci z Łucka wygrywają wołyńską klasę A. Mają 16 zdobytych punktów. Na drugim i trzecim miejscu znajdują się dwa kluby z Równego: Pogoń (13 pkt) i Hasmonea (13 pkt). Ubiegłoroczny triumfator - Strzelec z Janowej Doliny, przeżywa kryzys i zajmuje dopiero siódme miejsce.

Policjanci z Łucka trafiają na łatwiejszą grupę niż rok temu Strzelec, nie południowo-wschodnią, lecz północno-wschodnią. W grupie złożonej z WKS-u Grodno, Pogoni Brześć oraz Makabi Wilno, Policjanci zajmują pierwsze miejsce i awansują do drugiej rundy rozgrywek, co dotąd nie udało się żadnemu klubowi pochodzącemu z Wołynia.

W grupie finałowej PKS Łuck zajmuje ostatnie miejsce, zdobywając tylko jeden punkt, ale przeciwnicy są nadzwyczaj silni: Garbarnia Kraków, Union-Touring Łódź oraz Śląsk Świętochłowice. Średnia frekwencja na stadionie Policjantów z Łucka wynosi około 2 tysięcy widzów na mecz, a maksymalna - 3 tysiące.

Grupa Wołyń

Klasa A

1. /14/. Policyjny KS Łuck (2) - AF

2. /44/. Pogoń Równe (5)

3. /65/. Hasmonea Równe (4)

4. /94/. WKS Łuck (6)

5. /114/. Strzelec Kowel (B)

6. /134/. Hasmonea Łuck (3)

7. Strzelec Janowa Dolina (1)

8. KKS Krzemieniec (7) - SB

Klasa B

1. WKS Dubno - AA

Eliminacje o awans do ligi - Grupa IV

1. /14/. Policyjny KS Łuck (WO) - AF

2. /18/. WKS Grodno (BI)

3. /22/. Pogoń Brześć (PL)

4. /25/. Makabi Wilno (WI)

Eliminacje o awans do ligi – finał

1. /11/. Garbarnia Kraków - AI

2. /12/. Union-Touring Łódź - AI

3. /13/. Śląsk Świętochłowice

4. /14/. Policyjny KS Łuck

1939

To ostatni sezon rozgrywek przed wybuchem II wojny światowej. Region, jako jeden z ostatnich w Polsce, przechodzi na system rozgrywek jesień - wiosna, więc rozgrywki rozpoczynają się na jesieni 1938 roku.

Wołyńską klasę A wygrywa, tak jak przed rokiem, Policyjny Klub Sportowy z Łucka, przed beniaminkiem WKS-em z Dubna i Hasmoneą z Równego. Najsilniejszym obecnie miastem województwa jest Łuck, który w wołyńskiej klasie A, złożonej z ośmiu klubów, posiada aż trzech reprezentantów. Dwóch przedstawicieli ma Równe.

Tym razem PKS Łuck trafia do grupy południowo-wschodniej znacznie silniejszej niż grupa północno-wschodnia. W tej grupie, złożonej z Junaka Drohobycz, Unii Lublin oraz Strzelca Górka Stanisławowska, Policjanci zajmują ostatnie miejsce, z jednym zdobytym punktem. Frekwencja na stadionie w Łucku wynosi od tysiąca do dwóch tysięcy widzów.

Grupa Wołyń (38/39)

Klasa A

1. /23/. Policyjny KS Łuck (1) - AF

2. /52/. WKS Dubno (B)

3. /73/. Hasmonea Równe (3)

4. /102/. Strzelec Janowa Dolina (7)

5. /122/. Pogoń Równe (2)

6. /142/. Strzelec Kowel (5)

7. WKS Łuck (4)

8. Hasmonea Łuck (6)

Klasa B

1. WKS Hallerczyki Równe - AA

2. KPW Zdołbunów - AA

Eliminacje o awans do ligi - Grupa III

1. /13/. Junak Drohobycz (LW) - AGF

2. /17/. Unia Lublin (LU)

3. /21/. Strzelec Górka Stanisławowska (ST)

4. /23/. Policyjny KS Łuck (WO)

Podsumowanie

Po objęciu Wołynia przez polską administrację, w regionie powstają kluby wojskowe i żydowskie. Wołyń od 1922 roku uczestniczy w rozgrywkach okręgu lubelskiego. Kluby z Wołynia znacznie ustępują klubom lubelskim i ani razu nie wygrywają rozgrywek. W latach 1928-1929 grają we własnym gronie w ramach okręgu lwowskiego, a od 1930 roku powołują samodzielny okręg. Organizacja rozgrywek była sporym logistycznym wyzwaniem, bowiem w wołyńskiej klasie A, w dwudziestoleciu międzywojennym, występują kluby z siedmiu miast, a województwo jest rozległe i słabo rozwinięte pod względem komunikacji.

W eliminacjach o ligę, kluby okręgu przeważnie grają w grupie południowo-wschodniej, złożonej z mistrzów Lublina, Lwowa oraz w drugiej połowie lat 30-tych - Stanisławowa. Grupa ta uchodzi za stosunkowo słabą, silniejszą jedynie od grupy północno-wschodniej, w której grają przedstawiciele Wilna, Białostocczyzny i Polesia. W 12-tu eliminacjach region wołyński był reprezentowany: 4 razy przez Policyjny KS z Łucka, po 2 razy przez WKS Hallerczyki Równe i Hasmoneę Równe oraz po jednym razie przez Sokoła Równe i Strzelca z Janowej Doliny. W eliminacjach kluby z okręgu wołyńskiego są w swojej grupie najsłabsze. Mają niekorzystny bilans (0-7) z przedstawicielem regionu lwowskiego, 2-5 z Lublinem oraz 2-2 z regionem Stanisławowa.

Na Wołyniu są napięte stosunki z ludnością ukraińską. Stąd bardzo silne są kluby wojskowe oraz policyjne. Spośród 10 najlepszych klubów Wołynia, cztery to kluby wojskowe, jeden policyjny. Nawet klub fabryczny z kamieniołomów bazaltu z Janowej Doliny, ma strukturę paramilitarnej organizacji Strzelca. Silne są też kluby żydowskie, w pierwszej dziesiątce są Hasmonee z Równego, Kowla oraz Łucka. Na uwagę zasługuje fakt, że brak jest silnych klubów ukraińskich, których zawiązywanie było mocno ograniczone przez władze polskie.

W dwudziestoleciu międzywojennym trzema najlepszymi klubami Wołynia są kluby z Równego: WKS Hallerczyki Równe (37 msc. w Polsce), Pogoń/Sokół Równe (73 msc.) oraz Hasmonea/Makabi Równe (64 msc.). Następne miejsca zajmują dwa kluby z Łucka: Policyjny Klub Sportowy i WKS, oraz dwa z Kowla: WKS i Hasmonea. W latach 1922-1936 Hallerczyki zawsze znajdują się w pierwszej piątce.