2013-11-26, 06:32   A A A     Piotr Stokłosa

13 lipca 2012 roku odszedł wielki mistrz pięściarstwa – Jerzy Kulej, wybitny sportowiec, ale także wyjątkowy człowiek. Mistrz olimpijski z Tokio i Meksyku bez wątpienia pozostanie w pamięci wielu kibiców. Oprócz wspomnień, bokser zostawił po sobie także coś bardziej namacalnego – historię swojego życia spisaną w biografii „Dwie strony medalu".

Książka pod takim tytułem ukazała się w Polsce w 1996 r. Za jej wydanie odpowiada Polska Oficyna Wydawnicza „BGW", a autorem pozycji jest Piotr Szarama. To właśnie przyjaciel mistrza olimpijskiego namówił go do podzielenia się swoimi przeżyciami. Było to w roku 1993, o czym wspomina w „Słowie wstępnym" autor. W części otwierającej biografię pięściarza Szarama pisze krótko o sobie (trenował boks w „Budowlanych" Opole, potem wyjechał do Stanów Zjednoczonych), a także streszcza zawartość książki. Po niej przechodzi do opisu życia Jerzego Kuleja, który stworzył na podstawie opowiadań sportowca.

Autor prowadzi narrację w formie trzecioosobowej, jednak lekturę „Dwóch stron medalu" czyta się równie dobrze, co autobiografię. Wpływ na to miał bez wątpienia fakt, że Piotr Szarama i Jerzy Kulej przez dwa tygodnie bez przerwy pracowali nad książką, czego wynikiem było ostatecznie 18 godzin rozmowy. Właśnie to opowiadanie stało się podstawą biografii, która liczy blisko 200 stron tekstu oraz kilkanaście kolejnych stron ze zdjęciami.

Książka podzielona została na dwie części, do czego nawiązuje jej tytuł. Pierwsza z nich to opis sportowej kariery Jerzego Kuleja – początków, przełomowych momentów, najważniejszych walk i największych triumfów. Warto podkreślić, że autor nie skupia się wyłącznie na życiu wybranego bohatera. Trzeba pamiętać, że w latach 60. polscy pięściarze zaliczali się do światowej czołówki boksu amatorskiego, czego najlepszym dowodem siedem medali na Igrzyskach Olimpijskich w Tokio czy pięć krążków wywalczonych cztery lata później w Meksyku. Dzięki temu w dziele Piotra Szaramy można przeczytać chociażby o finałowej walce Tadeusza Walaska na olimpiadzie w Rzymie.

W kolejnej części „Dwóch stron medalu" autor przedstawia prywatne życie Kuleja. Trzeba przyznać, że jest to równie interesujące, co opowiadanie o ringowych wyczynach polskiego pięściarza. Mistrz olimpijski ma sporo ciekawego do przekazania, dzięki czemu czytelnik może zapoznać się z przyczynami kłopotów finansowych mistrza olimpijskiego, dowiedzieć się, dlaczego prowadzona przez niego knajpa „Ring" zbankrutowała, a także przeczytać, że Kulej poważnie rozważał samobójstwo. Pozycję Szaramy porównać można więc do wspomnień Andrzeja Iwana. Może nie jest to książka napisana tak sprawnym językiem, ale na pewno nie brakuje w niej, podobnie jak w „Spalonym", anegdot czy przerażających historii.

Biografię uzupełniają opinie ludzi związanych ze środowiskiem bokserskim na temat Jacka Wasilewskiego – prezesa Polskiego Związku Bokserskiego, który był skonfliktowany z Jerzym Kulejem. Autor przedstawił wypowiedzi takich osób jak Jerzy Rybicki czy Stanisław Cendrowski, aby uniknąć posądzenia o stronniczość w kwestii opisu konfliktu obu panów. Zamiast Szaramy wypowiadają się więc inni, dzięki czemu czytelnik na podstawie tych słów może wyrobić sobie własną opinię zarówno na temat nieporozumień między Kulejem i Wasilewskim, jak i na temat samego prezesa, który zmarł we wrześniu 2006 roku.

Podsumowując, „Dwie strony medalu" to bardzo interesująca biografia, która w pełni przedstawia życie jednego z najlepszych pięściarzy w historii Polski. Jej dużą zaletą jest fakt, że została napisana przez przyjaciela Jerzego Kuleja, dzięki czemu bokser nie miał oporów przed podzieleniem się z autorem wszystkimi, nawet niezbyt przyjemnymi sprawami. Książka Piotra Szaramy jest tym cenniejsza, że dwukrotnego mistrza olimpijskiego nie ma już niestety wśród nas, więc jego biografia powinna stanowić lekturę obowiązkową wszystkich zwolenników jego talentu.

Warto dodać, że w październiku tego roku nakładem Wydawnictwa Marginesy miała ukazać się kolejna biografia Jerzego Kuleja, ponownie autorstwa tego samego człowieka. Tym razem jednak Szarama postanowił spisać wspomnienia syna pięściarza – Waldemara, który miał opowiedzieć o ojcu. Mimo że pojawiła się nawet okładka i oficjalna zapowiedź tej pozycji, jej premiera została wycofana. Książka ma jednak ujrzeć światło dzienne w 2014 roku.

Powrót