ISSN
Sportowa Historia

Polski palant - znaczenie nazwy, historia, współczesność.

2014-01-20, 05:44   A A A   drukuj   Bartosz Prabucki

Wśród wielu polskich sportów tradycyjnych specjalne miejsce zajmuje gra, która kiedyś stanowiła jedną z ulubionych rozrywek powojennego pokolenia. Niepotrzebnie skrytykowana w latach 60. XX wieku przez media i niedoceniana przez władze Polski Ludowej i organizacje sportowe, funkcjonujące w czasach PRL, została zdeprecjonowana i straciła na popularności. Przetrwała jednak i w ostatnich latach, nieśmiało, wraca się do niej na szerszą skalę, ponownie doceniając jej historyczne i współczesne walory jako ciekawego sportu dla wszystkich.

Moją kilkuczęściową opowieść o palancie zacznę od wyjaśnienia pewnego nieporozumienia, które do dziś wywołuje czasem nieco złośliwe uśmiechy, zwłaszcza na twarzach młodych ludzi słabo bądź w ogóle nieznających już dzisiaj tego sportu.
Wielu młodym ludziom może nasuwać się w związku z tą, z pozoru tylko, „dziwną" grą pytanie – dlaczego gra nazywa się „palant"? Przecież poprzez taką nazwę sama skazuje się na drwiny i niepoważne traktowanie.

Otóż, jak dobrze wie wiele starszych osób, które w palanta grywały regularnie w latach 50. i 60 XX wieku, słowo „palant" oznaczało już od dawnych czasów polską (chociaż występującą też na terenie innych krajów), drużynową grę sportową i takie było pierwotne znaczenie tego słowa w języku polskim. Dopiero później, po nagonce medialnej zmieniło, a raczej „zyskało" nowe, negatywnie kojarzące się znaczenie.

Słowo palant wywodzi się bowiem od włoskiego słowa „pallante", oznaczającego gracza w piłkę. Prawdopodobnie nazwa tej gry została spopularyzowana w naszym kraju wraz z włoskimi wpływami w Polsce, w okresie panowania Zygmunta Starego i Zygmunta Augusta. Kije do palanta zwano z kolei „palajami".

Gra ta nie ma zatem żadnej „śmiesznej" nazwy. Słowo palant oznacza po prostu gracza w piłkę, Dopiero później, wskutek zdarzeń z lat 60. XX wieku i ich skutków, zaczęto używać tego słowa w dzisiejszym, negatywnym rozumieniu. Na szczęście jednak gra o nazwie palant pozostała.

Palant to polska gra zespołowa, zbliżona w istocie do amerykańskiego baseballu i licznych, podobnych gier polegających na wybijaniu piłki w pole za pomocą kija i dalszej, przebiegającej według różnych reguł rozgrywce. Takie jest pierwotne znaczenie omawianego słowa „palant" i tak powinniśmy je rozumieć.

W części drugiej mojej opowieści o palancie opiszę krótko jego historię na ziemiach polskich oraz wybrane odmiany tej ciekawej gry, która powoli zaczyna wracać do łask. Żeby była ponownie tak doceniana i popularna jak dawniej, najpierw trzeba się wyzbyć opisanej wyżej konotacji słowa „palant" z jego wtórnym znaczeniem.

 

Komentarze

Komentarz zanim zostanie opublikowany, poddany jest weryfikacji. Jeżeli jego treść nie łamie regulaminu strony, będzie opublikowany.

Brak komentarzy.