Wydarzyło się: powstanie pierwszego polskiego klubu sportowego

fot. Wikimedia Commons

7 lutego 1867 roku, czyli dokładnie 148 lat temu, we Lwowie zostało zawiązane Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”. Była to pierwsza działająca na terenach polskich organizacja wychowania fizycznego i sportu. 

Siedziba towarzystwa mieściła się w Ogrodach Jezuickich (dzisiejszy Park Kościuszki) położonych powyżej uniwersytetu, sąsiadujących ze wzgórzem św. Jura. Miejsce to uważane jest za jedno z najpiękniejszych zakątków Lwowa. Podczas spotkania założycielskiego, które odbyło się za zgodą c.k. Namiestnika w dniu 25 lutego 1867 roku, na stanowisko prezesa Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” powołano dr Józefa Millerta, późniejszego wiceprezydent Lwowa. Pierwsze polskie gniazdo towarzystwo został utworzone na wzór swojego czeskiego odpowiednika, założonego w 1862 roku przez Mirosława Tyrsza. Celem powołania organizacji było podtrzymywanie i rozwijanie świadomości narodowej oraz podnoszenie sprawności fizycznej. Co ciekawe, jego pierwsi działacze (w głównej mierze uczestnicy powstania styczniowego) – m.in. Klemens Żukotyński, Ludwik Goltental, Jan Żaplachta-Zapałowicz, Jan Dobrzański, Antoni Durski, Żegota Krówczyński, Władyslaw Janikowski byli przeciwni uprawianiu sportu w tzw. stylu angielskim, czyli propagującym rywalizację. W ramach towarzystwa prowadzono działalność społeczną, kulturalną, oświatową i oczywiście sportową w takich dyscyplinach, jak gimnastyka, szermierka, strzelanie, pływanie, jazda konna, lekkoatletyka, gry i zabawy ruchowe oraz turystyka.

Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” we Lwowie – zwane później „Sokołem Macierzą” – przez okres pierwszych 17 lat działało jako jedyne na ziemiach polskich. Później sokolskie oddziały, zwane gniazdami, powstawały we wszystkich większych miastach Galicji (w 1884 roku powstała filia w Stanisławowie, w 1885 roku filie w Kołomyi, Przemyślu, Tarnopolu i Tarnowie oraz samoistna organizacja w Krakowie). Sokolskie gniazda organizowane były także w zaborze pruskim (pierwsze w 1885 roku w Inowrocławiu) i rosyjskim (do 1906 roku nielegalnie). Po zakończeniu I wojny światowej organizacje „Sokoła” z trzech zaborów połączyły się. W okresie międzywojennym organizacja ta skupiała łącznie 90 tys. członków w 83 gniazdach (potwierdzone dane z 1933r.). Wraz z wybuchem II wojny światowej towarzystwo zaprzestało działalności. Jego reaktywacja nastąpiła dopiero 10 stycznia w 1989 roku z inicjatywy polskiego biologa, historyka i działacza społecznego Jana Młotkowskiego.

Obecnie związek zrzesza 44 towarzystwa, a w nich blisko 8 tys. członków. W kilkuset sekcjach sportowych prowadzone są zajęcia w 32 dyscyplinach. Kontynuując tradycję przedwojennego ZTG „Sokół” w Polsce, stawia się duży nacisk wśród młodzieży na pracę patriotyczno-wychowawczą, krzewiącą cnoty rycerskie i obywatelskie, umacniającą miłość do ojczyzny i poczucie tożsamości narodowej.

Materiał na podstawie: wikipedia.pl/materiały własne
Data: 2015-02-09 godz. 09:09
Pobrano ze strony: www.sportowahistoria.pl