2013-12-20, 07:06   A A A     Katarzyna Popek

Sport niepełnosprawnych początkowo miał być formą rehabilitacji weteranów II wojny światowej, w Korei i Wietnamie. Dzisiaj sport niepełnosprawnych służy zarówno cywilom jak i wojskowym.

Wśród pionierów sportu niepełnosprawnych był Jim Winthers, weteran II wojny światowej. W 1953 roku był dyrektorem Donner Ski Ranch w Północnej Kalifornii. Połączył się z dwoma kolegami, którzy podczas wojny stracili nogi i przy użyciu rożnych technik uczył ich jazdy na nartach z jedną sprawną nogą. Później Winthers był poszukiwany przez Jima Grahama, byłego narciarza, który stracił kończynę dolną w wyniku choroby na raka i chciał się wówczas nauczyć technik Winthersa. Dwa lata później Graham i Winthers oraz dwie inne osoby zaczęli rozwijać techniki narciarskie w klinikach. W rezultacie Graham i Dan McPherson zostali pierwszymi instruktorami narciarskimi z niepełnosprawnością.

Napływ rannych z wojny w Wietnamie rozwijał program narciarski. Zaangażowało się w go wielu rannych, ponieważ główne szpitale wojskowe zastosowały narciarstwo jako część treningu rehabilitacyjnego, zwłaszcza Fitzsimmons General Hospital w Denver czy Letterman Army Hospital w San Francisco.

Oto sylwetki osób, które były kluczowe w promowaniu sportu niepełnosprawnych w pierwszych latach jego powstawania:

Jack "Action Jackson" Benedick - dwukrotnie przechodził amputację w wyniku wybuchu miny w Wietnamie, program narciarski realizował w General Hospital Fitzsimmons w Denver. Był liderem narciarstwa niepełnosprawnych.

William Stanek - dyrektor Dziecięcej Kliniki w Denver, pracował z Paulem Brownem nad programami narciarskimi.

Hal O`Leary - założył Narodowe Centrum Sportu dla Niepełnosprawnych w Winter Park w 1970 roku. O`Leary był inspiracją do zrobienia serii lalek dla niepełnosprawnych. Zostały one stworzone przez Susan Andersen w 1980 roku i były przeznaczone dla dzieci niepełnosprawnych, by mogły zobaczyć pozytywne strony własnej niepełnosprawności.

Zwolennicy/Mentorzy

W pierwszych latach powstawania sportu niepełnosprawnych nie było wiele do zrobienia, jeśli chodzi o dostępność sprzętu czy nauczanie.

Oto kilka ważnych nazwisk, osób które promowały sport:

Bonnie St. John Deane – srebrny i brązowy medalista Igrzysk Paraolimpijskich w 1984 roku.

Charlie Heubner – pierwszy szef amerykańskich Igrzysk Paraolimpijskich i poprzedni dyrektor wykonawczy dla niewidomych sportowców ze Stanów Zjednoczonych.

Bryan Hoddle – trener z USA zawodników trenujących lekkoatletykę. Działa obecnie jako konsultant, motywator, nauczyciel i trener.

Jim MacLaren – przed amputacją był znakomitym triatlonistą, ale wypadek podczas zawodów spowodował uszkodzenie kręgów i zakończył swoją karierę. Jim stał mówcą motywacyjnym dla innych zawodników.

Paul DiBello – czterokrotny mistrz świata w biegach narciarskich dla niepełnosprawnych.

Narciarstwo

To właśnie dzięki narciarstwu rozwinął się sport niepełnosprawnych. Od początku, gdy narciarze eksperymentowali z bezpośrednim połączeniem nart do protezy, technik oraz sprzętu zaczęto bardziej interesować się sportami zimowymi.

Steve Cook – czterokrotnie zdobywał złoto w Igrzyskach Paraolimpijskich w stylu dowolnym na 10 km

Cara Dunne-Yates – najmłodsza członkini Narciarskiego Zespołu Niepełnosprawnych w Stanach Zjednoczonych. Była niewidoma od 5 roku życia, a zdobyła ponad 13 medali w najważniejszych międzynarodowych imprezach sportowych.

Greg Mannino – pięciokrotny paraolimpijczyk, który zdobył sześć złotych, cztery srebrne i dwa brązowe medale w narciarstwie alpejskim.

Kolarstwo/Handcycling

Po raz pierwszy wprowadzono je dla sportowców z porażeniem mózgowym w 1984 roku w Stoke Mandeville w Anglii. Później rozszerzono je o niedowidzących sportowców.

Handcycling umożliwia sportowcom jazdę na rowerze za pomocą górnej części ciała. Jest to jeden z najnowszych sposobów rywalizacji na Igrzyskach Paraolimpijskich, w którym zadebiutowano w Atenach w 2004 roku.

Alejandro Albor – srebrny medalista Igrzysk Paraolimpijskich w 2004 roku.

Dory Selinger – rywalizował ze sprawnymi zawodnikami. W 1996 roku zdobył złoty medal Igrzysk Paraolimpijskich, łamiąc trzy rekordy świata.

Triathlon

Sarah Reinertsen – pierwsza kobieta z protezą, która ukończyła Trathlonowe Mistrzostwa Świata, uczyniła to na Hawajach po 15 godzinach. Pojawiała się na okładkach wielu czasopism, np. Runners World, Triathlete i Max Sport & Fitness.

Maraton

Ella Chafee – stał się pionierem tej dyscypliny, był jednym z pięciu mężczyzn, którzy zakwalifikowali się do wyścigu na wózkach w 1979 w bostońskim maratonie.

Amy Dodson - ustanowił rekord podczas maratonu w St George w Utah w 2002 roku, czyniąc to w 3:54.24, bijąc poprzedni rekord o ponad 24 minut.

Marla Runyan – niedowidzący biegacz. Dwukrotny olimpijczyk w 2000 i 2004 roku.

Tenis na wózkach inwalidzkich

Tenis na wózkach został zapoczątkowany na Igrzyskach Paraolimpijskich w Seulu w 1988 roku i stał się oficjalnym wydarzeniem Igrzysk Paraolimpijskich w 1992 roku. Obecnie sport ten uprawia ponad 15.000 graczy w około 70 krajach.

Powrót | źródło: disabledsportsusa.org